Dwangstoornis / OCD
Heb jij met regelmaat last van obsessieve gedachten die jou een heel akelig gevoel kunnen geven? Gedachten over bijvoorbeeld besmetting, seksualiteit, orde en netheid, gewetenskwesties, of relaties? En doe je deze nare gevoelens neutraliseren met bepaalde handelingen of rituelen?
Dan heb jij mogelijk last van dwanggedachten en dwanghandelingen, of ook wel OCS (obsessieve compulsieve stoornis) genoemd.
Wil jij leren wat OCD precies is en hoe je dwanggedachten kunt stoppen? Lees dan vooral verder…
Wat is OCS, oftewel een dwangstoornis?
Mensen met een dwangstoornis hebben voortdurend last van steeds terugkerende dwanggedachten en/of dwanghandelingen.
Deze dwanggedachten (obsessies) veroorzaken spanning en angst en vervolgens probeer je met je gedrag, handelingen of rituelen, (compulsies) jezelf hierin gerust te stellen of het gevoel te neutraliseren. Helaas heeft dit geen blijvend resultaat en zul je dus regelmatig deze handelingen of rituelen herhalen. Dit verstoort jouw functioneren en jouw welbevinden en dan spreken we dus van een stoornis.
Wat zijn de symptomen van OCS?
OCS komt bijna altijd voor in bepaalde thema’s. Voorbeelden hiervan kunnen zijn:
- Agressieve obsessies: opdringerige en ongewenste gedachten over het schaden van zichzelf of van anderen.
- Besmettingsobsessies: angst voor ziektekiemen of vuil, wat leidt tot overmatig schoonmaak- of vermijdingsgedrag.
- Religieuze obsessies: verontrustende gedachten rond deze thema’s, die leiden tot schuldgevoelens of angst.
- Seksuele obsessies: ongewenste seksuele gedachten en/of beelden; obsessieve angsten over iemands seksuele geaardheid.
- Bewaar- of hamsterobsessies: moeilijk afscheid kunnen nemen van bezittingen, wat leidt tot rommel en ophoping.
- Obsessieve behoefte aan symmetrie of nauwkeurigheid: een diepe behoefte aan perfecte orde en/of symmetrie, die leed veroorzaakt als er niet aan wordt voldaan.
- Veiligheidsobsessies: zorgen over veiligheid of schade, wat vaak leidt tot repetitief controlegedrag (zoals ervoor zorgen dat deuren op slot zijn).
- Overige obsessies: angsten die verband houden met zaken als: cijfers, kleuren, bijgeloof, zelfcontrole etc…
Ook kan het op voorhand of achteraf denken aan een sociale situatie dergelijke angstklachten met zich meebrengen. Een ander belangrijk symptoom is vermijdingsgedrag. Je gaat dan sociale contacten of activiteiten liever uit de weg of hebt nood aan bepaalde veiligheidsmiddelen zoals bijvoorbeeld het nemen van een kalmeringstablet of het drinken van alcohol.
Wat zijn de gevolgen van OCS?
De gevolgen van het hebben van OCS kunnen verregaand zijn. Sommige mensen hebben zo extreem veel last ervan dat ze vrijwel continue bezig zijn met deze dwanggedachten en -handelingen. De hele dag zit vol routines en structuur. Het is dan bijna onmogelijk om daarnaast nog fatsoenlijk te kunnen functioneren op bijvoorbeeld je werk of binnen relaties.
Vaak weegt dit ook heel zwaar op de mensen rondom iemand met OCS. Ze worden dan betrokken in het dwangsysteem. Ze moeten bijvoorbeeld meedoen in het uitvoeren van bepaalde dwanghandelingen of zijn er juist om te voorkomen dat iemand te veel in dwanghandelingen blijft hangen. Ook zal iemand met OCS veel geruststelling en bevestiging kunnen vragen aan mensen die dichtbij staan.
Wat is de oorzaak van OCS?
Iedereen heeft in zijn of haar leven wel eens last van angst. Wanneer deze angst irrationeel is en dit tevens een meer structurele vorm aanneemt, kunnen we spreken van een angstprobleem of angststoornis. Het kan dan namelijk een flinke negatieve impact op jouw leven hebben.
Er zijn verschillende aanleidingen voor het ontwikkelen van een angststoornis. Zo kunnen de volgende factoren van invloed zijn. Een genetische aanleg, ingrijpende gebeurtenissen en ervaringen, omgevingsfactoren zoals bijvoorbeeld gezinsinvloeden enz.
Een aanleg in het ontwikkelen van een dwangstoornis zit verscholen in een drietal componenten. We zien namelijk bijna altijd dat mensen met OCS de volgende drie eigenschappen bezitten:
- sterk ontwikkeld verantwoordelijkheidsgevoel
- neiging om het goed te willen doen, perfectionisme
- veel twijfelen
Natuurlijk ontwikkelt niet iedereen met deze eigenschappen een OCS, maar er lijkt dus wel een bepaalde kwetsbaarheid mee gepaard te gaan.
Dwangstoornis overwinnen
OCS is een hardnekkige angststoornis en vraagt om een intensieve aanpak op maat waarin zowel de dwanggedachten alsook de dwanghandelingen worden aangepakt.
Een persoonlijke begeleiding is bijna altijd noodzakelijk voor het succesvol aanpakken van dit angstprobleem. Hierbij is de cognitieve gedragstherapie de meest aangewezen methode.
In een psycho-educatie leer je van alles over:
- Wat is angst en waar komt het vandaan?
- Hoe werkt het angstmechanisme en waarom is dit niet gevaarlijk?
- Wat is de oorzaak van mijn angst?
- Hoe ziet de vicieuze cirkel van paniek er uit?
- En veel meer…
Vervolgens ga je aan de slag met een cognitieve training. Ik noem dit onderdeel de braintraining. In deze braintraining leer je namelijk waar de oorzaak van jouw probleem precies zit en hoe je dit kunt aanpakken. Je gaat aan de slag met de inhoud van jouw gedachten. Je brengt je dwangthema (‘s) en bijbehorende dwanggedachten in kaart. Je stelt jezelf hierover vragen als: is dit wel realistisch, constructief of is dit überhaupt prettig? Je gaat bekijken of je betere alternatieven kan formuleren. Gedachten die veel realistischer zijn, en dus eigenlijk veel aannemelijker. Gedachten waarmee je direct het dwangmechanisme kunt ‘blootleggen’ en je er dus niet meer inhoudelijk op in hoeft te gaan.
Een volgende stap is dan de gedragstherapie. Aan de hand van o.a. respons-preventie ga je je dwanghandelingen aanpakken. Je zult zien dat, door dit stap voor stap aan te pakken, je positieve resultaten krijgt en je gemotiveerd blijft om ermee door te gaan. Stap voor stap krijg je weer grip op je leven, je wordt weer eigen baas!
Dwang is eigenlijk net hetzelfde als een open wond.
Als deze wond aan het genezen is, dan jeukt het. Dit gevoel willen we niet, we vinden het onprettig. Dus we gaan ons krabben. Maar door het krabben, wat natuurlijk even de jeuk verlicht, kan de wond niet genezen en wordt deze steeds erger.
Bij dwang is het net zo. We hebben een onaangenaam gevoel, we willen dit gevoel verlichten en bedenken hiervoor bepaalde handelingen of rituelen. Op korte termijn zijn we dan misschien even opgelucht, maar op de langere termijn houden we het probleem in stand en wordt de dwang steeds erger.
Met onze bewezen zelfhulpprogramma’s pak je jouw angstklachten doelgericht aan. Op jouw tempo, in jouw eigen omgeving.
Je krijgt praktische handvatten, bewezen strategieën en duidelijke uitleg, zodat je stap voor stap meer rust, vrijheid en zelfvertrouwen opbouwt. Geen vage theorie, maar directe hulp die werkt.
Klaar om jouw angst te overwinnen?
Ontdek onze oplossingen
Volledig lidmaatschap – met toegang tot alle programma's, trainingen, audio's én begeleiding
Wanneer jij behoefte hebt aan meer structuur, verdieping of contactmomenten.
- Onbeperkt toegang tot alle programma’s binnen de academy
- Tweewekelijkse Q&A’s / begeleidingsmomenten (online)
- Contactmogelijkheid met een specialist
- Community (optioneel)
- €39 per maand – maandelijks opzegbaar
🔹 Meer ondersteuning, zonder dat het zwaar of formeel aanvoelt.
Zelfhulpprogramma's – zelfstandig en doelgericht
Perfect wanneer je meteen aan de slag wilt en graag zelfstandig werkt.
- Gericht op specifieke klachten (bijv. paniek, sociale angst, emetofobie, hypochondrie, hoogtevrees, ocd)
- In eigen tempo te volgen
- Video’s, oefeningen, werkboeken, audio’s
- Eenmalige lage prijs
🔹 Toegankelijk & praktisch voor cliënten die zelf regie willen nemen.
